Savaş nedeniyle ülkemizden ayrılmak zorunda kalan ermeni sayısı ortalama 2 milyon olarak tahmin edilmektedir.   Bu rakam  tahmini  700 bin hane olarak hesaplanabilir.  bu haneler   savaştan ani kaçış yaptıkları için ellerindeki değerli eşyaları saklamak zorunda kalmışlar. bunun dışında  olası eşkiya baskınlarına karşı  evde bulunmasın diye  paraları toplu halde sakladıklarını biliyoruz. rum sayısı ermenilere göre biraz farklılık göstermektedir  bazı kaynaklara göre 110 bin civarı terk edilmiş rum evleri olduğu tahmin edilmektedir.

Ermeni Evlerinin İçi: Ermeni gömülerinin en çok rastlandığı noktalar  oturdukları ev;    Ev içerisinde ilk bakılması gereken yerler  kiler, ocak altı, eşiklik,  duvar arasıdır, bunun dışında  dış cephe temel  içleri’de kontrol edilmelidir. Görüş mesafesi: Burada bir önemli noktaya daha değinelim  evin salonundan dışarı bakıldığında en kolay görünür  alanlar gömü yerleridir. dışarıda her hangi bir işaret yada belirgin bir  nesne bulamazsınız sadece evin içinde  oturma odasında en rahat oturur  yer neresi ise bulun buradaki pencereden dışarı bakın  gördüğünüz alanı iyi etüt edin  bunun tecrübesini  edindik, ev sahibi gömüyü dışarı bahçeye saklar  içinin rahat etmesi için evin içinden pencereden baktığında direk  sakladığı  yeri görüyor olması gerekli.  hiç bir ermeni gömüsü evin penceresinden görünmeyen alana yapılmamaktadır,  evin arkasına saklanmış gömüye henüz rastlamadık,   gömü neredeyse  her hangi bir pencereden baktığında  mutlaka görmesi lazım bunu kim olsa aynı yapar.

Ağaçlar:  Aşağı yukarı her ermeni evinin önünde yaşlı ağaç bulmak mümkündür; bu ağaçlar içerisinde   en yaşlı olanı dikkate alınmalı; Ağaç  üzerinde çivi  var’mı, diğer ağaçlar arasındaki mesafe ne kadar, ağaçlar üçgen yapıyor’mu  bunlar bize gömü yerini söyleyecek unsurlardır. Ermeniler rumlardan farklı olarak ağaçların altına gömü yapmazlar genelde ağaç hedeflenir yada ağaçlar arası  belli noktalar seçilip gömü yapılır  burada nişan yine ağaçtır. Ağaç çeşitlerine gelince: Ermenilerin kutsal saydıkları ağaç çeşitleri vardır  yöreye göre değişkenlik gösterse’de dut ağacı ermenilerin en çok ektikleri ağaçlardandır, alıç ve ahlat yine önemli  türlerden olup  bazı bölgelerde meşe ağacıda  görülmektedir. ceviz ağaçları ise uğursuz sayılır   çok fazla rağbet görmezdi. bu ağaçlar evin bahçesine ekildiği gibi mezarlık yolu üzeri, kilise yolu üzeri gibi benzer bölgelere’de ekilmekteydi.  bu ağaçlarda çivi varsa mezara yakınsın demektir.

Kuyular: Kuyu içerisinde  yan tarafta farklı kesme taş görürseniz bu taşın arkası iyidir; taş çıkarıldıktan sonra el dirsek boyu sokulup  bir kese buradan alınır.  Kuyunun içi kadar kuyunun dışı’da önemlidir  kuyudan çok fazla açılmamak kaydıyla  yakın çevresi  mutlaka kontrol edilmelidir. bu en fazla 2 metredir çok fazla uzağa kulak asmayın. İç içe kuyulara dikkat;  dıştan bakıldığında tek kuyu içe girildiğinde iç içe kuyular  var’mı ona dikkat edin.  varsa içteki kuyu eve doğru gider vaziyettedir  burada  yüklü miktarda altın bulunabilir.  Kuyu suyu dışarıdan beslemeli ise gelen argın  bitimine dikkat edin  burada köveke yapmış yer varsa dedektör ile teyit edin  iyi para alırsınız.

Ermeni Pınarları:  Ermenilerin akar suya karşı ciddi derecede saygıları  olduğu bilinmektedir, pınar başındaki  kesme taşlar  özenle hazırlanır bu taşlar üzerindeki motifler tamamen dini vecibelerine hitap eder şekilde tasarlanırdı, bunların define ile alakası olmadığını  bilmenizde fayda  var.  ermeni çeşmeleri bulduğunuzda üzerindeki işaretleri define ile ilişkilendirmeye çalışmayın bunların hepsi  dinsel semboldür. Özellikle ermeni kadınları hasta çocuklarını iyileştirmek için bütün pınarları dolaşıp çocuğu yıkardı; pınar üzerindeki  işlenmiş taşlardaki motifler  doğum tanrıçası ve  belden aşağı balık olan çıplak kızın saçlarını ördüğüne inanılarak resmedilirdi.  bunları bilmeyen defineciler bu taşları kırıp içinde define  aramaktadır.  bakın  yandaki resimde bunun örneğini veriyorum  mevcut taştaki yazıtın defineyle uzaktan yakından alakası yoktur.

Ermeni Mezarları: Ermeni mezarları bulmak diğer medeniyetlere nazaran daha basittir, ermeni mezar  bölgelerinde haç işareti kesin olur  bu haçların  yanlarındaki  mezar taşları  yada haçın olduğu dikili taş size mezar yerini kolayca belirtir.  Ermeni mezarlarının çokta dolu çıktığını söyleyemeyiz  bulunanlarında bir çoğu yakın tarih olup tarihi eser yerine antika sınıfına girdiğini’de gördük. kısacası umut edip mezarlara dokunmayın boşa günaha girersiniz.

Ermeni Tılsımı: Bazı defineci arkadaşlarımızın ermeni gömülerinde tılsım olduğunu sanıp bu tılsımı ancak ermeni papazın çözeceği inancı hakim;  bunu kim nereden uydurmuş  nasıl inanmışlar anlamak zor. Papaz gelecek gerekli duaları okuyacak definecilerde gömüyü alıp gidecek bu gerçekten  cahillik biz  henüz  tılsımlı ermeni gömüsü’ne rastlamadık, bu işin böyle olduğunu sanıp  ermeni arayan bulduğu her ermeniyi çözüm sanan   defineciler kendilerini toplaması lazım.  Bu konuya şuradan örnek geçelim. şu an hangi Türk Osmanlıcayı okuyup  mevcut yazıda gömü şifresi varsa  şifreyi kırıp gömüyü alabilir. Ermeni arayanlarda  böyle düşünmeli önce kendisine sormalı elimde bir Osmanlı haritası var  gömü yeri bu haritada  verilmiş  ben bu haritayı çözüp gömüyü bulabilir miyim.  umarım anlatabilmişimdir  okuyan ve okumayan  tüm arakadaşlara şimdiden tşk ederim başka bir makalede görüşmek dileğiyle esen kalın. MendereS